ကေလးစကား နားေထာင္နည္း....

(၁) စကားဝိုင္းအေတြ႔အႀကံဳေလး ရွိပါေစ

ကြၽန္ေတာ္က အၿမဲအလုပ္မ်ားသူျဖစ္တာေၾကာင့္ အိမ္က ကေလးေတြနဲ႔ အတူေနခ်ိန္နည္းခဲ့တယ္။ ဒါေၾကာင့္ ကြၽန္ေတာ္ရဲ႕ အေကာင္းဆံုးနည္းတစ္နည္းက သူတို႔အိပ္ရာဝင္ခ်ိန္ အေဖာ္လုပ္ေပးတာပဲျဖစ္တယ္။ ကေလးေတြက အိပ္ခ်ိန္ေရာက္ရင္ အသိစိတ္ေတြေလ်ာ့သြားတတ္လို႔ ခါတိုင္းေမးလိုက္ရင္ ေျပာေနက်စကားျဖစ္တဲ့ "မသိဘူး" ၊ "မဟုတ္ဘူး"၊ "ကြၽန္ေတာ္မဟုတ္ဘူး" စတဲ့ ျငင္းဆန္စကားေတြ မေျပာတာကို ေတြ႔ရတယ္။ ဒီလိုအခ်ိန္မွာ သူတို႔နဲ႔ ႀကိဳက္တာေျပာဆိုႏိုင္ပါတယ္။ "သာမန္စကားဝိုင္း"အျဖင့္နဲ႔ ေရာက္ရာေပါက္ရာေျပာႏိုင္ပါတယ္။ ဒါမွကေလးေတြက ကြၽန္ေတာ္တို႔နဲ႔ စကားေျပာရတာကို တေျဖးေျဖး ႏွစ္သက္လာတတ္တယ္။

ဆန္းစစ္မႈတစ္ရပ္မွာ ကေလးငယ္ေတြကို ငယ္စဥ္ကတည္းက အၿမဲစကားေျပာေပး၊ ပံုေျပာျပ၊ အတူေဆာ့ကစားေပး၊ လက္ပြန္းတတီးေနေပးတာဟာ သူတို႔ကိုပိုထက္ျမက္ဖို႔ ကူညီရာေရာက္တယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။

ဒါေၾကာင့္ ကေလးေတြနဲ႔ စကားဝိုင္းဖဲြ႔ၿပီး စကားစျမည္းေျပာတိုင္း သူတို႔ကို ကြၽန္ေတာ္ႏွိပ္နယ္ေပးတတ္တယ္။ မ်ားေသာအားျဖင့္ သူတို႔ရဲ႕နားရြက္ေတြ၊ ေနာက္ေက်ာေတြကို ကုတ္ေပးရင္ သူတို႔ျမန္ျမန္အိပ္ေပ်ာ္ပါတယ္။ ၾကာေတာ့ ကေလးေတြက ကြၽန္ေတာ္တို႔နဲ႔ စကားေျပာတာကုိ ေပ်ာ္ရႊင္ႏွစ္သက္လာၾကတယ္။

ကြၽန္ေတာ္ရဲ႕အေတြ႔အႀကံဳတစ္ခုမွာ သင္တန္းသားတစ္ဦးက သားျဖစ္သူဟာ သူ႔ကိုအိပ္ခန္းထဲေပးမဝင္ဘဲ အၿမဲတံခါးပိတ္ထားတတ္ေၾကာင္း ကြၽန္ေတာ့္ကိုေျပာျပပါတယ္။ အေမျဖစ္သူက ပစိပစပ္မ်ားလြန္းတာေၾကာင့္ သားက သူ႔အခန္းထဲ အေမကိုေပးမဝင္ဘဲ တံခါးကို အၿမဲကန္႔လန္႔ထိုးထားတတ္တယ္လို႔ ဆိုတယ္။ ဒါကို အေမက ေသာ့ဖ်က္ၿပီးဝင္ပါတယ္။ သားက အထဲကေနၿပီး ေသာ့ထပ္ဆင္ပါတယ္။ ဒါကိုအေမက တံခါးဖ်က္ၿပီးဝင္ပါတယ္။ စာအုပ္တစ္အုပ္ယူၿပီး သားနဲ႔အတူဖတ္ပါတယ္။ (၂)ရက္ၾကာေတာ့ သားက မခံမရပ္ႏိုင္ျဖစ္ေတာ့ အေမက သားနဲ႔အတူ စာၾကည့္ကူတာပါလို႔ဆိုလည္း သားလက္မခံခဲ့ပါဘူး။ ဒါဟာ စာၾကည့္ကူတာမဟုတ္ဘဲ သားကိုေစာင့္ၾကည့္ေနတယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။ မိဘေတြနဲ႔ စကားေျပာရတာ၊ အတူေနရတာကို ကေလးက်င့္သားမရခဲ့လို႔ ျဖစ္ပါတယ္။

ဒီလိုအေျခအေနမွာ ကြၽန္ေတာ္တို႔မိဘလုပ္သူေတြက ကေလးေတြကို စိတ္မခ်တတ္ေတာ့ဘူး။ စိတ္မခ်တာနဲ႔ ဒီကေလး ဘာေတြေတြးေနလဲ? ဘာလုပ္ေနလဲ?ဆိုၿပီး ကေလးေတြရဲ႕ အေတြးကမာၻထဲ ဝင္ၾကည့္ခ်င္ခဲ့ၾကတယ္။


(၂) ကေလးေတြေျပာတဲ့စကားကို နားေထာင္ခ်ိန္မွာ တုန္႔ျပန္မႈေႏွးပါေစ

မိဘလုပ္တဲ့ကြၽန္ေတာ္တို႔တေတြက တုန္႔ျပန္မႈေတြ ျမန္တတ္တယ္။ ဥပမာ--- ကေလးက ကြၽန္ေတာ္တို႔နဲ႔ "ေမေမ... ဒီတစ္ေခါက္ စာေမးပဲြကို သားေကာင္းေကာင္းေျဖႏိုင္တယ္" ေျပာတဲ့အခ်ိန္ ကေလးငယ္ရဲ႕ ရင္ထဲမွာ ကြၽန္ေတာ္တို႔ဆီက ခ်ီးက်ဴးသံကို ေမွ်ာ္လင့္ေနခဲ့တတ္တယ္။ ဒါေပမယ့္ မိဘအမ်ားစုက "ဒီတစ္ေခါက္ေျဖႏိုင္တယ္။ အရင္ေခါက္ေတြက ဘာလို႔ေကာင္းေကာင္း မေျဖႏိုင္တာလဲ?" လို႔ တုန္႔ျပန္တတ္ၾကတယ္။

ေနာက္ဥပမာတစ္ခုက ကေလးငယ္ေတြ ကြၽန္ေတာ္တို႔ကိုလိမ္ညာခ်ိန္မွာ သူတို႔စိတ္ထဲမွာ ေၾကာက္လန္႔ေနတတ္တယ္။

တစ္ခါက သားကိုေဒါႀကီးေမာႀကီးနဲ႔ "စားပဲြခံုကို ဘာျဖစ္လို႔ ဒီေလာက္ညစ္ပတ္ေအာင္ လုပ္ထားသလဲ?" လို႔ ကြၽန္ေတာ္ေမးေတာ့ သားက အသံတိုးတိုးနဲ႔ "သား မသိဘူးေဖေဖ" လို႔ ေျဖတယ္။ သားအသံထဲမွာ ေၾကာက္ေနတဲ့အသံ ပါမွန္းသိေတာ့ ကြၽန္ေတာ္က အသံနိမ့္ၿပီး ေနာက္တစ္မ်ဳိးထပ္ေမးတယ္။

"ေဖေဖ ဘာမွမလုပ္ဘူးသား... ေဖေဖသိခ်င္တာေလးတစ္ခုပဲ"

"တကယ္လို႔ သားေျပာရင္ ေဖေဖရိုက္မွာလား?"

သားက ကြၽန္ေတာ့္ကိုျပန္ေမးပါတယ္။ ဒီလိုအခ်ိန္မွာ ကေလးငယ္တစ္ေယာက္ရဲ႕စိတ္က ႏွစ္သိမ့္မႈလိုလာၿပီျဖစ္ေၾကာင္း ကြၽန္ေတာ္ သတိျပဳမိလိုက္တယ္။ ဒီႏွစ္သိမ့္မႈက ကြၽန္ေတာ္တို႔ေတြးထင္တာထက္ အဆမ်ားစြာလိုခဲ့ပါတယ္။


(၃) ကေလးေတြေျပာတဲ့စကားကို နားေထာင္ခ်ိန္မွာ ကိုယ့္မ်က္ႏွာထားနဲ႔ အသံေနအသံထားကို ဂရုျပဳပါ

ဒီအတြက္ အေကာင္းဆံုးနည္းက ကေလးေတြနဲ႔ေျပာမယ့္စကားကို အသံသြင္းထားလိုက္တာပဲျဖစ္တယ္။

တစ္ခါက အာမခံကုမၸဏီမွာ အလုပ္လုပ္တဲ့မိတ္ေဆြႏွစ္ဦး ကြၽန္ေတာ္ကို လာရွာခဲ့တယ္။ သူတို႔က ဧည့္သည္ေတြနဲ႔ စကားေျပာတဲ့အခါ ဘယ္လိုေျပာရင္ ပိုေကာင္းမလဲဆိုတာကို ေဆြးေႏြးခဲ့တယ္။ သူတို႔ကိုၾကည့္ၿပီး ကြၽန္ေတာ္တို႔က ကေလးငယ္ကို သြန္သင္ဆံုးမခ်ိန္မွာ ဘာျဖစ္လို႔ ေငြရွာတာေလာက္ အေရးမထားခဲ့သလဲလို႔ ေတြးမိတယ္။ ကိုယ္ေျပာလိုက္တဲ့ စကားတစ္ခြန္းအတြက္ ကေလးငယ္ရင္ထဲ ဘယ္လိုခံစားရမယ္ဆိုတာကို မေတြးခဲ့မိဘူး။ တကယ္လို႔ ကေလးေတြကို ေငြရွာသလို အေလးထားခဲ့မယ္ဆိုရင္ ကေလးငယ္တိုင္း လိမၼာထက္ျမက္လိမ့္မယ္လို႔ ကြၽန္ေတာ္ထင္တယ္။

ကေလးေတြက ငယ္ရြယ္ခ်ိန္မွာ ကြၽန္ေတာ္တို႔ သင္ျပသြန္သင္သလို သူတို႔လိုက္နာ နာခံပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ တေျဖးေျဖး အသက္အရြယ္ႀကီးလာတာနဲ႔အမွ် သြန္သင္လို႔ မေကာင္းေတာ့ပါဘူး။ ဒါေၾကာင့္ ခါတိုင္း ကေလးငယ္ေတြနဲ႔ စကားေျပာခ်ိန္မွာ ကိုယ့္ေျပာတဲ့စကားမွာ ဘာအဓိပၸာယ္ပါသြားသလဲ? ကိုယ့္မ်က္ႏွာထားက ဘယ္လိုလဲ? ကေလးငယ္ ဘယ္လိုခံစားရမလဲ? စတာေတြကို ကြၽန္ေတာ္တို႔ ဂရုျပဳသင့္ပါတယ္။

တစ္ခါတေလ ကြၽန္ေတာ္တို႔ေျပာဆိုတဲ့စကားေတြမွာ ကြၽန္ေတာ္တို႔ကိုယ္တိုင္မယံုႏိုင္တဲ့ အေျပာအဆို၊ အသံုးအႏႈန္းေတြလည္း ပါလာတတ္ပါတယ္။

တစ္ေန႔မွာ ကြၽန္ေတာ္အလုပ္ကျပန္လာေတာ့ သမီးေလးက အတန္းထဲမွာ သူစံျပေက်ာင္းသူအျဖစ္ အေရြးခံရတယ္လို႔ဆိုပါတယ္။ အဲဒီအခ်ိန္မွာ ဖုန္းလာေတာ့ အလုပ္အရမ္း ပင္ပန္းလာတာေၾကာင့္ သမီးေလးကုိ ကြၽန္ေတာ္သြားကိုင္ခိုင္းပါတယ္။ သမီးက မကိုင္ရဲဘူးဆိုေတာ့ "စံျပေက်ာင္းသူက ဘာအသံုးက်လို႔လဲ? ဖုန္းကိုင္ခိုင္းတာေတာင္ မကိုင္ရဲဘူး" လို႔ ကြၽန္ေတာ့္ပါးစပ္က စကားတစ္ခြန္း လႊတ္ခနဲထြက္သြားမိတယ္။

သမီးစိတ္ထိခိုက္သြားတဲ့ပံုကိုေတြ႔မွ ကြၽန္ေတာ့္စကားမွားသြားမွန္း သတိျပဳလိုက္မိတယ္။ သမီးကို ေတာင္းပန္ေပမယ့္ သမီးလက္မခံခဲ့ဘူး။ အိမ္ေပၚထပ္ကေန ေအာက္ထပ္အထိ ေဖေဖျမင္းလုပ္မယ္ သမီးစီးပါဆိုမွ လက္ခံေတာ့တယ္။

တခ်ိဳ႕ကေလးက နားလည္ခြင့္လႊတ္တတ္ေပမယ့္ တခ်ဳိ႕က ေျဖရွင္းခြင့္မေပးဘဲ မေက်နပ္တာေတြကို ရင္ထဲ စုထားတတ္တယ္။ ဒီလိုကေလးမ်ဳိးဟာ အရြယ္ႀကီးလာတာနဲ႔ ပုန္ကန္ေတာ္လွန္တတ္တဲ့ကေလးမ်ဳိး ျဖစ္သြားတတ္ပါတယ္။

ကေလးငယ္ေတြနဲ႔ စကားေျပာခ်ိန္မွာ ဂရုတစိုက္ရွိခဲ့ရင္ မိဘနဲ႔ကေလးၾကား ရင္းႏွီးဆက္ဆံမႈေတြ ပိုေစတဲ့အျပင္ ကေလးေတြရဲ႕ စကားအေျပာအဆို အရည္အေသြးကိုပါ ျမႇင့္တင္ေပးႏိုင္ပါလိမ့္မယ္။


(၄) နားေထာင္ခ်ိန္မွာ စိတ္ကူးပံုရိပ္ေတြ ျမင္ေယာင္ပါ

ၾကည့္ဖူးတဲ့ ရုပ္ရွင္ကားတစ္ကားမွာ ကေလးငယ္တစ္ဦးက ရုပ္ပံုဆဲြတာကို အရမ္းဝါသနာပါခဲ့တယ္။ တစ္ညေနခင္းမွာ ေခြးသံုးေကာင္ပံုကိုသူဆဲြၿပီး ထမင္းစားခ်ိန္မွာ ဖခင္ျဖစ္သူကုိျပခဲ့တယ္။ ဖခင္က သူဆဲြထားတဲ့ပံုကို ၾကည့္ၿပီး "ေခြးက အမည္းေရာင္ပဲရွိတယ္။ သားရဲ႕ေခြးက ဘာျဖစ္လို႔ အနီေရာင္ျဖစ္ေနတာလဲ? အေရာင္ကန္း(colour blind) ျဖစ္ေနတာလား?" လို႔ ေျပာေတာ့ ကေလးငယ္က "ညေနဆည္းဆာေနေရာင္ေၾကာင့္ အနီေရာင္ျဖစ္သြားတာပါ ေဖေဖ" လို႔ေျပာပါတယ္။

ဖခင္က "ဒီလိုဆိုရင္ ဘာျဖစ္လို႔ ေခြးအၿမီးမွာ အမည္းေရာင္ေတြျဖစ္ေနပါလား?" လို႔ထပ္ေမးေတာ့ ကေလးငယ္က "အဲတာ မစင္ေတြေလ ေဖေဖ" လို႔ေျပာပါတယ္။

ဖခင္က ေဒါသထြက္ၿပီး "စာက်ေတာ့ မၾကည့္ဘူး။ ဒီပံုေတြဆဲြတာနဲ႔ မင္းထမင္းဝေရာ့လား" လို႔ ဆူပါတယ္။

ဒီအခ်ိန္မွာ ဒါရိုက္တာကျပကြက္ကို ကေလးငယ္ဆဲြထားတဲ့ စိတ္ပ်က္ေခါင္းငံု႔ေနတဲ့ ေခြးပံုဘက္ဦးတည္လိုက္တယ္။ ျပကြက္က ကေလးငယ္ရဲ႕ စိတ္ခံစားခ်က္ကို ေဖာ္က်ဴးေနပါတယ္။

ေနာက္ဥပမာတစ္ခု ထပ္ေပးရရင္ ေက်ာင္းဆင္းျပန္လာတဲ့ ကေလးငယ္က--

"သားတို႔ဆရာမက နည္းနည္းမွ မတရားဘူး။ ေက်ာင္းသားတစ္ေယာက္ စကားေျပာတာနဲ႔ တစ္တန္းလံုးကို မတ္တပ္ရပ္ခိုင္းၿပီး အျပစ္ေပးတယ္"လို႔ေျပာခဲ့ရင္ စာသင္ခန္းထဲမွာ ေက်ာင္းသားေတြအားလံုး မတ္တပ္ရပ္ေနတဲ့ ပံုရိပ္ကို စိတ္နဲ႔ျမင္ေယာင္ၾကည့္ပါ။ တကယ္လို႔ ျမင္ေယာင္ႏိုင္ခဲ့ရင္၊ "သားက အမွားမလုပ္ဘဲ ေနရင္းထိုင္ရင္း အျပစ္ေပးခံလိုက္ရတာေပါ့" လို႔ သင္ေျပာႏိုင္ခဲ့ရင္ ကေလးငယ္ရဲ႕စိတ္ထဲမွာ သူအမွားမလုပ္တာကို လူႀကီးေတြသိေၾကာင္း ခံစားမိလိမ့္မယ္။

ကေလးေတြရဲ႕ေျပာစကားကိုနားေထာင္ၿပီး လူႀကီးေတြစိတ္ကူးပံုေဖာ္ ျမင္ေယာင္တတ္ဖို႔ ကြၽန္ေတာ္အားေပးပါတယ္။ အဲဒီအျပင္ ကိုယ္ေျပာတဲ့စကားကိုလည္း ကေလးငယ္ေတြရဲ႕ရင္ထဲ အလြယ္တကူဝင္ေရာက္ႏိုင္ဖို႔ ရုပ္ပံုတစ္ခုအျဖစ္ ဖန္တီးႏိုင္ပါေစ။

(၅) ခံစားမႈရွိတဲ့ စကားေတြကို မ်ားမ်ားအသံုးျပဳေပးပါ

ခံစားတာနဲ႔ ေတြးေတာတာက မတူပါဘူး။ ခံစားတာက ရင္ထဲကျဖစ္ၿပီး ေတြးေတာတာက ဦးေႏွာက္ကျဖစ္ပါတယ္။

"ဒီလိုခံစားခ်က္က မေကာင္းဘူးထင္တယ္" ဆိုတာက ေတြးထင္တာျဖစ္ၿပီး "ဒီကိစၥ ဒီလိုျဖစ္သြားတာ ကြၽန္ေတာ္အရမ္းေခါင္းေျခာက္တယ္" ဆိုတာက ခံစားခ်က္ျဖစ္တယ္။

ေတြးေတာတာေတြထဲမွာ ေဝဖန္မႈေတြ အလြယ္တကူပါႏိုင္ပါတယ္။
ခံစားခ်က္မွာေတာ့ ထိခိုက္မႈမရွိတဲ့အတြင္းစိတ္ထဲက ခံစားေနရတာကို ျပတာျဖစ္တယ္။
ခံစားခ်က္က တစ္ဦးနဲ႔တစ္ဦး ရင္းရင္းႏွီးႏွီးရွိေစဖို႔ အက်ဳိးရွိတဲ့နည္းျဖစ္တယ္။
ဒါေပမယ့္ ေယာက္်ားအမ်ားစုက ရင္ထဲကခံစားခ်က္ကို အလြယ္တကူ ထုတ္ေဖာ္မျပတတ္ၾကဘူး။ ကေလးငယ္ေတြအတြက္ ရင္ထဲကခံစားခ်က္ကို ထုတ္ေဖာ္ေျပာတတ္ဖို႔ ကြၽန္ေတာ္တို႔ ေလ့က်င့္သင့္ပါတယ္။

အထက္ကနည္းေတြအတိုင္း ကေလးငယ္ေတြနဲ႔ ေနထိုင္၊ ေျပာဆိုတဲ့အျပင္ ကေလးငယ္ေတြတုန္႔ျပန္တဲ့ အျပဳအမူကေနၿပီး သူတို႔ရဲ႕အတြင္းစိတ္စကားကို ကြၽန္ေတာ္တို႔တကယ္ နားေထာင္မိ၊ မမိဆိုတာကို ဂရုျပဳႏိုင္ပါတယ္။

(၁) မိဘနဲ႔ သားသမီးၾကားက အျပန္အလွန္ ေျပာဆိုဆက္ဆံမႈေတြဟာ အၿမဲမျပတ္ခဲ့ဘူး။
(၂)သားသမီးေတြရဲ႕စကားေတြမွာ "ဟုတ္တယ္..." , "ဒီလိုေလ.." အစရွိတဲ့ မျငင္းဆန္မႈေတြ ေလ်ာ့နည္းသြားတယ္။
(၃) သာမန္စကားဝိုင္းထဲကေန နက္နဲမႈေတြကိုရတယ္။
(၄) သားသမီးေတြစိတ္ကို လံုၿခံဳစိတ္ခ်မႈေတြ ျဖစ္ေပၚခံစားေစတယ္။
(၅) မိဘနဲ႔ သားသမီးၾကား ခ်စ္ခင္ရင္းႏွီးမႈေတြတိုးေစၿပီး မိဘေတြကို ရင္ဖြင့္တိုင္ပင္လာတတ္တယ္။
(၆) သားသမီးေတြရဲ႕ ကိုယ္ပိုင္ဆံုးျဖတ္ဉာဏ္ေတြ ပိုမိုျမႇင့္မားေစတယ္။

အထက္ကရလဒ္ေတြရွိရင္ ကေလးစကားကို နားေထာင္တတ္ခဲ့ၿပီလို႔ ကြၽန္ေတာ္တို႔ ယူဆလို႔ရပါတယ္။ နားေထာင္တတ္ေအာင္ မ်ားမ်ားေလ့က်င့္ဖို႔ ကြၽန္ေတာ္အားေပးခ်င္ပါတယ္။ သားသမီးနဲ႔မိဘၾကား ဆက္ဆံေရးက ကိုယ္ပ်ဳိးလိုက္တဲ့မ်ဳိးေစ့ျဖစ္ၿပီး သားသမီး ရွင္သန္ႀကီးျပင္းရာလမ္းက တုန္႔ျပန္မႈေတြဟာ အသီးအပြင့္ပဲျဖစ္ပါတယ္။ သန္မာတဲ့မ်ဳိးေစ့နဲ႔ ခ်ဳိၿမိန္တဲ့အသီးျဖစ္ဖို႔ ကေလးစကားကို ကြၽန္ေတာ္တို႔ နားေထာင္တတ္ပါေစ...

မူရင္းလင့္ --- http://city.udn.com/58475/2690645

Fwd:  ႏိုင္းႏိုင္းစေန (Thursday, February 18, 2010)